Wat ik leerde over … verwachtingen

Ymkje van der Haar is gedragsdeskundige diagnostiek bij Lievegoed. Als zij vertelt dat ze werkt met volwassenen en kinderen met een verstandelijke beperking, is de reactie vaak: “wat goed van jou!” Terwijl het voor haar juist een groot geluk in haar leven is dat ze met hen mag werken. In deze blog deelt ze elke maand over de leermomenten in haar werk.

Daar stond ze weer. In een hoekje bij het raam. Ze zette de dag stil. Tot dat er een deur openging, dan duwde de dwang haar met grote kracht vooruit. Zo ging het dag in dag uit. De begeleiding had al zoveel geprobeerd en de moedeloosheid begon het over te nemen. We maakten ons steeds meer zorgen over haar welzijn en ook over de impact op de groep.

Behandelaar als redder

Máár ik had een afspraak met de psychiater. Als zij haar licht er over liet schijnen, zou het vast beter worden. Dat zei ik ook tegen begeleiding. Het eerste wat de psychiater zei was: “Begeleiders denken vaak dat ik dit soort complexe situaties kan oplossen.” Ik flapte eruit: “ja dat dacht ik ook!” Zij legde mij uit hoe complex dit soort situaties zijn en dat er vaak niet één directe oplossing is. Dat dit een lange adem vraagt.

Handelingsverlegenheid

Ik denk vaak terug aan deze wijze les van de psychiater in het begin van mijn loopbaan, als ik een diagnostisch traject begin waarbij het team handelingsverlegenheid ervaart. Iedereen heeft lange tijd van alles geprobeerd en keihard gewerkt en toch had dat helaas niet het gewenste effect. Alle hoop is dan soms gericht op de diagnostiek. Als dat gedaan is, dan kan alles opgelost worden.

Ruimte voor mogelijkheden

Diagnostiek kan een hele mooie manier zijn om gezamenlijk een beeld te vormen en vandaar uit een nieuwe route uit te stippelen met elkaar. Daarvoor moeten eerst alle verwachtingen op tafel, anders zullen de mogelijkheden altijd tegenvallen. En kan het potentieel ook niet meer gezien worden. Ik zie elke keer weer magie ontstaan als aanvaard wordt hoe het nu is en waar men vandaan komt. Dat geeft een bodem om met elkaar weer om de cliënt te gaan staan. Vanuit die cirkel, komt er een vaak een opening voor nieuwe mogelijkheden die niet verwacht waren.