Wat ik leerde over…het seizoensritme

Ymkje van der Haar is gedragsdeskundige/orthopedagoog diagnostiek bij Lievegoed. Als zij vertelt dat ze werkt met mensen en kinderen met een verstandelijke beperking, is de reactie vaak: “wat goed van jou!” Terwijl het voor haar juist een groot geluk in haar leven is dat ze met deze mensen en kinderen mag werken. In deze blog deelt ze over de kleine en grote leermomenten in haar werk.

Proestend en sniffend schrijf ik deze blog. In de grauwheid van januari hebben de wintervirusjes nog mooi hun kans gezien mijn immuunsysteem aan het werk te zetten. Al de hele maand vraagt mijn lichaam om rust en het warme winterhol in te kruipen. Meebewegen met het ritme van het seizoen. Als we dat echt volgen, is het ook helemaal niet de bedoeling dat we 1 januari met volle vaart het nieuwe jaar in springen. De bomen staan na het vuurwerk geknal ook de volgende dag niet ineens in bloei.

Zoals we vanaf Sint Maarten in veertig dagen het licht naar binnen brachten in de duisternis, brengen we in de veertig dagen na kerst het licht weer langzaam naar buiten. Met Maria Lichtmis op 2 februari, hebben we bij Lievegoed net gevierd dat het buiten lichter is. We zijn op weg naar de zomer.

Door steeds bewuster met het seizoen mee te leven, heb ik geleerd het natuurlijke ritme van processen steeds meer te eren. Zeker in ons werk in de zorg, staat er vaak veel druk op zo snel mogelijk zoveel mogelijk betekenen. We willen graag dat cliënten zich snel zo goed mogelijk voelen, er is beperkte tijd en budget. Hoe volg je dan de natuurlijke stroom van het leven?

Dit leer ik telkens weer, zoals met Samuël. Hij is een jongen met een ernstig verstandelijke beperking en een rugzak die te zwaar is om met zijn jonge puberlijf te dragen. Het probleemgedrag dat hij laat zien, wordt steeds ernstiger en heeft grote impact op hem zelf en zijn omgeving. Er is al veel geprobeerd en dat werkt niet meer. Natuurlijk wil iedereen zo snel mogelijk een oplossing.

En het is zo verleidelijk om dan aan de knoppen te gaan draaien die het hardst knipperen. Alleen zijn er bij hem zoveel knoppen en knippert er steeds weer een andere. Dat vraagt moed om in de stormen stil te gaan staan. Waarbij natuurlijk wel gekeken wordt hoe het nu zo veilig mogelijk gemaakt kan worden. En dan eerst alle nootjes gaan verzamelen om met elkaar het winterhol in kruipen. Zodat het natuurlijke rijpingsproces zijn gang kan gaan. En dan met elkaar kijken: in welke zaadjes zit er groeikracht? Wat hebben die zaadjes straks van ons nodig, om in de lente te kunnen gaan groeien, in de zomer te bloeien, in de herfststorm te blijven staan, de winter te overleven? Zodat Samuël de jaren erna verder kan groeien en bloeien zoals hij is bedoeld.

​